Πανόραμα Αζερμπαϊτζάν - Στη γη της φωτιάς και του μαύρου χρυσού

Αναχώρηση για το Μπακού, πρωτεύουσα της δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν μέσω ενδιάμεσου σταθμού.

Νωρίς το πρωί άφιξη στο αεροδρόμιο και μεταφορά στο ξενοδοχείο για να αφήσουμε τις αποσκευές μας και να απολαύσουμε ένα πλούσιο πρωινό. Χωρίς χρονοτριβή, ξεκινάμε την πρώτη γνωριμία με την πόλη – ένα ταξίδι πίσω στον χρόνο μέσα από τα στενά δρομάκια της μεσαιωνικής «Ιτσερί Σεχέρ» (η παλιά πόλη), όπου τα καραβανσεράγια, τα τζαμιά, το Παλάτι των Σιρβανσάχ, και ο Πύργος της Παρθένου (όλα μνημεία της UNESCO) μας διηγούνται ιστορίες αιώνων. Ωστόσο αυτό που μας εντυπωσιάσει περισσότερο είναι τα φουτουριστικά κτίρια με την μοντέρνα αρχιτεκτονική που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τα κομψά αρχοντικά των αρχών του αιώνα των «βαρόνων» του πετρελαίου!   Η περιήγηση κλείνει με εκπληκτική θέα στον κόλπο του Μπακού από τον Λόφο των Μαρτύρων.

Μετά το πρωινό μας αναχωρούμε για το Γκομπουστάν, 65 χιλιόμετρα από το Μπακού, στα ανατολικά της χώρας. Η περιοχή είναι ευρέως γνωστή για την ιδιαίτερη γεωλογία της: ηφαιστειακοί κρατήρες, αλλά και αναρίθμητες βραχογραφίες και πετρογλυφικά ευρήματα αποτυπώνουν την ιστορία της ανθρώπινης εξέλιξης πάνω στη γη. Η επίσκεψή μας στο ομώνυμο Μουσείο θα είναι ιδιαιτέρως διαφωτιστική: Νέες εφαρμογές, οθόνες αφής και πολυμέσα επιστρατεύονται δυναμικά, προκειμένου ο επισκέπτης να έχει μια πλήρη εικόνα για την ιδιαίτερη γεωλογία, τη φύση και τη χλωρίδα της περιοχής που επισκέπτεται. Στο μεταξύ, μια στάση στα ασύλληπτα Ηφαίστεια Λάσπης δικαιώνουν και με το παραπάνω, το γεγονός πως η περιοχή είναι ενσωματωμένη στη Λίστα της UNESCO.

Αφήνοντας πίσω μας το Μπακού, το ταξίδι μας θα μας οδηγήσει στη Σεμάκα. Με την άφιξή μας θα ξεναγηθούμε στο ιστορικό τζαμί Τζουμά, το παλαιότερο και μεγαλύτερο στη χώρα. Πάνω σε ένα φαράγγι του Καυκάσου είναι χτισμένο ένα από αρχαιότερα χωριά της χώρας. Το Λαχίτς από τον 5ο π.Χ αιώνα είναι γνωστό για την τέχνη του χειροποίητου που επιβιώνει από γενιά σε γενιά. Στο χωριό θα βρούμε χειροποίητες κατασκευές από χαλκό, κοσμήματα λαογραφικού χαρακτήρα, ξύλινα και δερμάτινα σκεύη, υφαντά και κάθε λογής σουβενίρ.
Άφιξη και διανυκτέρευση στο ξενοδοχείο μας στο Σέκι.

Οι δρόμοι του μεταξιού
Στην βορειοδυτική πλευρά του Αζερμπαϊτζάν, το Σέκι είναι μία από τις αρχαιότερες, αλλά και ομορφότερες πόλεις της χώρας, με το ιστορικό της κέντρο και το παλάτι των Χαν να αποτελούν Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Και με αυτή την αφετηρία, σηκωνόμαστε από το τραπέζι του πρωινού για να ξεκινήσουμε την μέρα μας στην πόλη με τα διατηρητέα αρχιτεκτονήματα. Χτισμένο στα 1797 εκτελώντας χρέη καλοκαιρινής κατοικίας, το Παλάτι των Sheki Khans έδινε τον ορισμό της πολυτέλειας της εποχής. Σήμερα, αποτελεί ένα σπάνιο δείγμα συγκερασμού λαογραφικών και παλατιανών αρχιτεκτονικών στοιχείων το οποίο εντυπωσιάζει τους επισκέπτες. Σειρά έχουν τα καραβάν σεράι της πόλης, τα οποία αναδεικνύουν τον ρόλο που έπαιξαν στη ροή του εμπορίου, αλλά και το γεφύρωμα διαφορετικών πολιτισμών. Λίγο αργότερα, θα επισκεφτούμε ένα εργαστήριο Κελαγκάι για να δούμε την τέχνη του γυναικείου μεταξωτού μαντηλιού. Οι τεχνικές μπατίκ και τα αναρίθμητα ζωγραφικά θέματα παραπέμπουν περισσότερο σε εξπρεσιονιστικούς πίνακες παρά σε γυναικεία αξεσουάρ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μεταξουργία στο Αζερμπαϊτζάν υπήρχε από την αρχαιότητα, ενώ διεκδικεί μια θέση και στη σημερινή εποχή αφού στον κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Αργά το απόγευμα επιστροφή στο ξενοδοχείο μας στο Σέκι.

Πολύχρωμα παζάρια, αρχαία σύμβολα και γαλακτοβάκιλλοι μακροζωίας!
Μετά το πρωινό θα επισκεφθούμε την παραδοσιακή αγορά του Σέκι. Υφάσματα, χρώματα κι ένα πολύβουο σμάρι γεμάτο κάθε λογής τεχνήματα ντοπιολαλιάς δίνουν τον παλμό στο τοπικό παζάρι της πόλης. Στη συνέχεια καθοδόν προς το Μπακού θα κάνουμε μια στάση στο χωριό Νιτζ που κατοικείται από τους Ούντις, απογόνους των Αλβανών του Καυκάσου. Ορόσημο του χωριού είναι ο Ναός των Ούντις, η χριστιανική εκκλησία που αναστηλώθηκε το 2007 κι έκτοτε, λειτουργεί κανονικά. Στο μουσείο των Ούντις θα γνωρίσουμε καλύτερα τον λαό αυτό μέσα από τις συνήθειες, τη γλώσσα, αλλά και την πολιτιστική κληρονομιά που διασώζεται ως και σήμερα. Οι κάτοικοι του συγκεκριμένου χωριού φαίνεται πως κατέχουν και το μυστικό της μακροζωίας, ενώ το γιαούρτι και οι γαλακτοβάκιλλοι έχουν την τιμητική τους στη διατροφική πυραμίδα. Κάπως έτσι, μια φιλόξενη οικογένεια ντόπιων θα μας μυήσει στα μυστικά και τους παραδοσιακούς τρόπους καλλιέργειας του γιαουρτιού, ενώ δεν θα παραλείψουμε να δοκιμάσουμε και τοπικές σπεσιαλιτέ με βάση το γιαούρτι. Αργά το απόγευμα φθάνουμε στο Μπακού.

Τo φλεγόμενο βουνό και άλλα πνεύματα της φωτιάς
Μετά το πρωινό αναχωρούμε για την χερσόνησο Αμπσερόν, μια διαδρομή σπαρμένη αντλίες πετρελαίου! Η ξενάγησή μας ξεκινάει με τον οικισμό Σουρουκανί. Ο ζωροαστρικός Ναός της Φωτιάς αιχμαλωτίζει την προσοχή μας μέσα από μυθικές αφηγήσεις που περιλαμβάνουν τη ζωοποιό λατρεία του πυρός. 25 χιλιόμετρα βόρεια από το Μπακού το πυρ έχει την τιμητική του. Στην πλαγιά του λόφου Γιανάρ Νταγκ θα θαυμάσουμε ένα σπάνιο φαινόμενο: μια αναμμένη φωτιά φυσικού αερίου με τις τεράστιες πύρινες γλώσσες να εκτοξεύονται στον αέρα μέσα από ένα πορώδες στρώμα ψαμμίτη. Τώρα ξέρουμε γιατί το Αζερμπαιτζάν είναι η πατρίδα του ζωροαστρισμού! Με την επιστροφή μας στο Μπακού μάς περιμένει το Πολιτιστικό Κέντρο του Heydar Aliyev, το κτίριο το οποίου έχει σχεδιάσει η Ζάχα Χαντίντ. Ακόμα, το Μουσείο Χαλιών του Αζερμπαϊτζάν μας συναρπάζει με μια κολεκτίβα διαφορετικών τεχνοτροπιών, υλικών και χρονικών εποχών στη μεγαλύτερη συλλογή χαλιών που θα αντικρίσετε ποτέ.

Μυστήρια, γοητευτική, μα πάνω απ’ όλα μεθυστική, η χώρα μας μύησε στις αντιφάσεις και τις αντιθέσεις της. Γεμάτοι εικόνες και συναισθήματα επιστρέφουμε μέσω ενδιάμεσου σταθμού στην Αθήνα.