Πανόραμα Πολωνίας Σιλεσία Γκντανσκ

Στην πόλη με το συλλογικό τραύμα που αντηχεί τα νυχτερινά του Σοπέν

Μέσω ενδιάμεσου σταθμού φτάνουμε στην πρωτεύουσα της Πολωνίας. Μια πόλη γεμάτη μνήμες που αναγεννήθηκε κυριολεκτικά μέσα από τις στάχτες της. Το εγχείρημα πέτυχε, αν σκεφτεί κανείς πως στη Βαρσοβία ο επισκέπτης με την πρώτη ματιά θα δει μια πόλη γεμάτη κήπους, μνημεία, σιντριβάνια, λίμνες και γέφυρες. Μια πρώτη στάση στο πάρκο Lazienski, το φημισμένο μέρος συνάντησης των ντόπιων και των επισκεπτών για να αφουγκραστούμε την πόλη. Και ποιο καλύτερο σημείο, από το μνημείο του Σοπέν, γύρω από το οποίο οργανώνονται τακτικά μουσικές εκδηλώσεις. Από την άλλη μεριά, η Παλιά Πόλη με την πλατεία της Αγοράς, το Βασιλικό Ανάκτορο, την πλατεία του Κάστρου Plac Zamkowy, από τα λίγα σημεία που σώθηκαν από τη ναζιστική λαίλαπα, το μνημειώδες Παλάτι Πολιτισμού και Επιστημών, δώρο του Στάλιν στη Βαρσοβία, καθώς επίσης και το Θέατρο Βιέλκι που στεγάζει την Όπερα και το Μπαλέτο μας βάζουν στο πνεύμα της ξενάγησής μας.
Στη Βαρσοβία κανείς δεν θέλει ούτε να σβήσει, ούτε να «καμουφλάρει» το συλλογικό τραύμα. Κάπως έτσι, το Εβραϊκό Γκέτο της πόλης με το μνημείο των Μαρτύρων της ναζιστικής θηριωδίας καθώς και το σύγχρονο μουσείο Εβραϊκής Ιστορίας είναι σημαντικά σημεία της ξενάγησης για κάθε επισκέπτη. Φεύγοντας, κι αφού διασχίσουμε μια σειρά από μεγάλες λεωφόρους, περνάμε από το μετα-σταλινικό σύγχρονο κέντρο της πόλης για να οδηγηθούμε στην πλατεία του Κάστρου. Η διαδρομή θα μας ανταμείψει με πανέμορφα κτίρια: Η Εκκλησία της Αγίας Άννας και του Τιμίου Σταυρού, ο Ναός των Καρμελιτών, το Προεδρικό Ανάκτορο, το Παλάτι Kazimierz, το ιστορικό ξενοδοχείο Μπρίστολ, η Εθνική Βιβλιοθήκη, το εντυπωσιακό κτίριο του Πανεπιστημίου και το Κάστρο της Βαρσοβίας, καθώς και το σπίτι της Μαρίας Κιουρί δίνουν το στίγμα μιας πόλης γεμάτης ιστορικά μνημεία που αντέχουν στον χρόνο και συναρπάζουν τον επισκέπτη αναδεικνύοντας το θραύσμα της συλλογικής μνήμης.

Κάτι «παίζει» στην όμορφη πόλη 

Από τη Βαρσοβία παίρνουμε νωρίς το πρωί τη διαδρομή για τη νότια πλευρά της χώρας. Η Κρακοβία, από τα μεγαλύτερα πολιτιστικά, καλλιτεχνικά αλλά και τουριστικά κέντρα στην Ευρώπη, ανέγγιχτη σχεδόν από τα συντρίμμια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου και υποδειγματικά φροντισμένη μας υποδέχεται επιδεικνύοντάς μας το αναγεννησιακό της στάτους. Τα παλάτια, οι εκκλησίες και τα αρχοντικά, φιλοτεχνημένα με πλούσια χρώματα, βιτρό και έργα τέχνης μυούν τον επισκέπτη της πόλης στην πλούσια ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά της.
Κατά τη διάρκεια της απογευματινής μας ξενάγησης στην πόλη θα περιπλανηθούμε στην εβραϊκή γειτονιά Κάζιμιερτς με τις επτά συναγωγές, στο εντυπωσιακό Βασιλικό Κάστρο στο λόφο του Βάβελ, στον Καθεδρικό Ναό με τους Βασιλικούς τάφους των Πολωνών μοναρχών και την Καμπάνα, στο Πανεπιστήμιο Γιαγκελονιάν, καθώς και στη μεγαλύτερη μεσαιωνική πλατεία της Ευρώπης. Ακόμα, θα δούμε την Εκκλησία Μαριάτσκι στην οποία ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ΙΙ είχε διατελέσει εφημέριος. Ανά μια ώρα, ένας τρομπετίστας διαχέει από το καμπαναριό της τη μελωδία της τρομπέτας σε όλη την πλατεία. Στο κέντρο της δεσπόζει και το αναγεννησιακού ρυθμού κτίριο Σουκιένιτσε που ήταν το σημείο αναφοράς του εμπορίου των υφασμάτων.

Ένα μουσείο ψημένο σε κρούστα αλατιού

Η σημερινή μας επίσκεψη σε ένα από τα παλιότερα αλατωρυχεία της χώρας θα μας κατεβάσει αρκετά κάτω από τη γη. Σε απόσταση 15 χλμ. από το κέντρο της πόλης, βρίσκεται το περίφημο αλατωρυχείο της Βιελίτσκα. Κι αν τα διάσημα έργα τέχνης και τα αγάλματα που το διακοσμούν είναι από μόνα τους αρκετά για να δικαιολογήσουν την επίσκεψή μας σε αυτό, φανταστείτε την έκπληξή σας μόλις παρατηρήσετε πως τα πάντα εδώ είναι φτιαγμένα από αλάτι!
Το ορυχείο που χρησιμοποιούνταν για την εξόρυξη αλατιού από τον 13^o αιώνα είναι από τα παλαιότερα στον κόσμο. Το 1119 μάλιστα, γίνεται για πρώτη φορά αναφορά στο «λευκό χρυσό» της περιοχής, ενώ από το 1290 γίνεται συστηματικά η εξόρυξη αλατιού. Εκτείνεται σε εννέα υπόγεια επίπεδα και φθάνει σε βάθος τα 327 μέτρα, με περισσότερες από 2.040 αίθουσες και 300 χλμ. στοές, που είναι λαξευμένες πάνω σε συμπαγείς όγκους αλατιού, καθώς και υπόγειες λίμνες. Το έτος 1978 προστέθηκε στον κατάλογο παγκόσμιας πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς της UNESCO. Το 1996 αποφασίστηκε να τερματιστεί οριστικά η παραγωγή βιομηχανικού αλατιού, ενώ το 1994 ανακηρύχθηκε εθνικό και ιστορικό μνημείο. Και τι μουσείο, θα αναφωνήσετε την ώρα που θα περιπλανιόμαστε στους αλατοφόρους βράχους με τις παραστάσεις από τη ζωή των εργατών, τους τεράστιους αλατο-πολυέλαιους και φυσικά, μόλις αντικρίσετε το πιο παράξενο παρεκκλήσι που έχουν δει τα μάτια σας ποτέ. Προς τιμήν της Ευλογημένης Κίνγκα, της προστάτιδας Αγίας των εργαζομένων σε ορυχεία, η «αλατόγλυπτη» εκκλησία είναι εξ’ ολοκλήρου σκαλισμένη από τους αλατωρύχους! Επιστροφή στην Κρακοβία. Το απόγευμα είναι ελεύθερο για καφέ, φαγητό, ποτό κι αστικές περιπλανήσεις σε μια πόλη που θα σας αποζημιώσει με τις μυρωδιές, τις γεύσεις και την κινηματογραφική της αύρα.

Σοκ και δέος: Στο μέρος που η μνήμη συναντά την απόλυτη φρίκη του πολέμου

Το μέρος που θα επισκεφτούμε σήμερα προϋποθέτει γερό στομάχι, καθώς είναι φορτισμένο με ένα από τα πιο φρικιαστικά εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Στο μεγαλύτερο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης εξοντώθηκαν μέσα σε δυόμιση χρόνια (1942-1944) από τους Ναζί περίπου ενάμιση εκατομμύρια άνθρωποι. Δυτικά της Κρακοβίας, κοντά στα προπολεμικά γερμανοπολωνικά σύνορα στην Άνω Σιλεσία (περιοχή που προσαρτήθηκε στη ναζιστική Γερμανία το 1939) στο σύμπλεγμα στρατοπέδων του Άουσβιτς λειτουργούσε και το κέντρο εξόντωσης των κρατουμένων. Κι αν από μόνα τους τα ιστορικά δεδομένα δεν είναι αρκετά για να μας δημιουργήσουν ρίγη ανατριχίλας, μια τεράστια συλλογή από προσωπικά αντικείμενα, παπούτσια και ρούχα παιδιών (πολλά από τα οποία ήταν νηπιακής ηλικίας όταν δολοφονήθηκαν) καθώς κι ένα σωρό άλλα εκθέματα, αναπόφευκτα δημιουργούν σοκ και δέος στον επισκέπτη του κολαστηρίου. Εβδομήντα και πλέον χρόνια μετά την απελευθέρωση των εγκλείστων, το  Άουσβιτς αποτελεί τη ζωντανή απόδειξη της ιστορίας πως ο άνθρωπος μπορεί να διαπράξει τις πιο αδιανόητες θηριωδίες. Το μουσείο που δέχεται περισσότερους από 1.500.000 επισκέπτες ετησίως λειτουργεί σαν μια σοβαρή προειδοποίηση για τους κινδύνους του ολοκληρωτισμού και του φανατισμού. Άφιξη στο ξενοδοχείο μας στο Βρότσλαβ.

Gothic, νάνοι και street art στις πιο παραμυθένιες πόλεις της χώρας

Ξωτικά, νάνοι, θρύλοι και δοξασίες δίνουν στο Βρότσλαβ μια ατμόσφαιρα γεμάτη με γοτθικό μυστήριο. Η παραμυθένια πόλη που στέκεται πάνω στον ποταμό Όντρα αποτελεί αγαπημένο προορισμό στην χώρα και όχι τυχαία, αφού αποτελεί μια ωδή στη γοτθική αρχιτεκτονική, ενώ διατέλεσε και πολιτιστική πρωτεύουσα Ευρώπης για το 2016. Ακόμα κι αν δεν είστε λάτρεις του gothic θα αγαπήσετε το τοπίο όπως αυτό σκηνογραφείται από γέφυρες, καταπράσινα πάρκα και street art.
Ξεκινώντας την περιήγηση από το νησί Πιάσεκ στον ποταμό Όντρα, θα συνεχίσουμε στη μεγάλη κεντρική πλατεία Ρίνεκ με τα κτίσματα των συντεχνιών καθώς και το πανέμορφο Παλιό Δημαρχείο. Το περίφημο Hala Silesia, έργο του διάσημου αρχιτέκτονα Μαξ Μπέργκ, προτείνεται για ινσταγκραμικές λήψεις. Ολοκληρώνουμε την περιήγησή μας στην πόλη με τον Ναό της Αγίας Ελισάβετ, με τον πανύψηλο γοτθικό πύργο. Το οδοιπορικό μας καταλήγει στην ιστορική πόλη Πόζναν, πρώτη πρωτεύουσα της χώρας μέχρι το 1039. Η πόλη που είχε καταστραφεί από τους Γερμανούς ξαναχτίστηκε εξ’ ολοκλήρου μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στο νησάκι Sorrow Tomsky δεσπόζει περήφανα ο καθεδρικός ναός των Αγίων Πέτρου και Παύλου σε γοτθικό και μπαρόκ ρυθμό, καθώς και το γοτθικό σήμα κατατεθέν της πόλης, η Εκκλησία της Παναγίας. Περνώντας πάνω από τον ποταμό Βαρά θα βρεθούμε στην πλατεία της Παλιάς Αγοράς με τα αναγεννησιακά κτίρια και τη χρωματιστή Παλιά Πόλη. Αναβιώνοντας έναν παλιό μύθο, κάθε μεσημέρι στις 12 ακριβώς, από τις μικρές πόρτες του ρολογιού του Δημαρχείου βγαίνουν δυο τράγοι και χτυπάνε τα κέρατα τους 12 φορές. Αυτά και άλλα πολλά ωραία και παράδοξα θα δούμε στο Πόζναν, σε μια στάση που μας αποκαλύπτει την παραμυθένια πλευρά της Πολωνίας.

Οι εκπλήξεις στη μεσαιωνική πόλη συνεχίζονται

Από τις παλιότερες πόλεις της χώρας, το Τορούν αποτελεί σημαντικό ιστορικό και πολιτιστικό κέντρο. Καταπράσινη, με μεγάλα ανθοστόλιστα πάρκα, η πόλη μοιάζει με ζωγραφιά με φόντο τα χρωματιστά σπιτάκια από ολλανδικά τούβλα, τα πετρόχτιστα σοκάκια, αλλά και τους πλανόδιους καλλιτέχνες που δίνουν τον παλμό. Γεμάτη με εστιατόρια, μπυραρίες και καφέ, η πόλη βρίσκεται στους πιο «hot» προορισμούς του νεανικού πληθυσμού της χώρας. Την ίδια στιγμή, η μεσαιωνική παλιά πόλη με τα γοτθικά κτίρια, το Δημαρχείο, τις εκκλησίες, τα διάσημα παλιά σπίτια, κάποια από τον 16ο αιώνα κι άλλα που έχουν μείνει άθικτα από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μας μεταφέρουν σε ένα ταξίδι στον χρόνο. Η πόλη άλλωστε ανήκει από το 1997 στην λίστα της Ουνέσκο, ενώ από το 2007 προστέθηκε στη λίστα με τα 7 Θαύματα της Πολωνίας. Ανάμεσα στα κτίσματα που θα θαυμάσουμε βρίσκεται και το σπίτι που γεννήθηκε ο Πολωνός Αστροφυσικός της Αναγέννησης, Νικόλαος Κοπέρνικος, το άγαλμα του οποίου δεσπόζει στην κεντρική πλατεία. Το απόγευμα φτάνουμε στο ξεχωριστό Γκντανσκ. Θα έχετε χρόνο για να κάνετε μια πρώτη αναγνωριστική βόλτα, λίγο πριν την γνωρίσουμε εκτενέστερα στην αυριανή μας ξενάγηση.

Η άγνωστη –πλην πανέμορφη- πλευρά της Πολωνίας 

Ποιος θα περίμενε πως ένα ταπεινό ψαροχώρι του 9^ου αιώνα θα εξελισσόταν σε μια από τις πιο δυναμικές ευρωπαϊκές πόλεις-κοσμήματα της χώρας; Με μια σειρά από εξαιρετικά μνημεία, όπως το Παλαιό Δημαρχείο, το μεγαλύτερο στην μεσαιωνική Ευρώπη, τον Μεγάλο Μύλο και την Εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης (η παλαιότερη ενοριακή εκκλησία που χρονολογείται από τον 13ο αιώνα), η πόλη αντανακλά ακόμα κάτι από την αίγλη της εποχής που αποτελούσε σημαντικό εταίρο της Χανσεατικής Ένωσης.
Συνεχίζοντας προς την οδό Πίνα μας περιμένει η μεγαλύτερη εκκλησία από τούβλο στην Ευρώπη, η Βασιλική της Παναγίας, ενώ στην πολύβουη πεζοδρομημένη Νταλούκα, οι περίτεχνες προσόψεις των σπιτιών δίνουν μια εντελώς διαφορετική ατμόσφαιρα που κάνει την πόλη εντελώς μοναδική. Καταλήγουμε στην πλατεία Ντλουγκι, κατά πολλούς την πιο καλαίσθητη πλατεία σε ολόκληρη την Πολωνία, με το φλαμανδικού αναγεννησιακού ρυθμού Δημαρχείο, στην κορυφή του πύργου του οποίου φιγουράρει το χρυσό άγαλμα του βασιλιά Σιγκμόντι Β’ Αυγούστου. Μετά το γοτθικού ρυθμού Μέγαρο του Αρθούρου καταλήγουμε στο εμβληματικό Σιντριβάνι του Ποσειδώνα, meeting point των κατοίκων της πόλης. Σειρά έχουν οι Γκντίνια και Σοπότ που μαζί με το Γκντανσκ απαρτίζουν την περίφημη Τριπλή Πόλη. Οι γειτονικές πόλεις σήμερα λειτουργούν σαν θέρετρα για τους ντόπιους. Το απόγευμα επιστρέφουμε στο Γκντάνσκ. Από τους περίπατους στα ρομαντικά δρομάκια με τους μουσικούς του δρόμου και τους μικροπωλητές, τα εστιατόρια με τις τοπικές σπεσιαλιτέ και τα μαγαζιά με τα προϊόντα από κεχριμπάρι, το απόγευμα απλώνεται γεμάτο υποσχέσεις και διαφορετικές επιλογές για κάθε επισκέπτη.

Ποιο Γουίντσορ; Αυτό είναι το μεγαλύτερο κάστρο της Ευρώπης! 

Αφού απολαύσουμε ένα ελεύθερο πρωινό στην πόλη, αναχωρούμε για την τελευταία στάση του εξαιρετικού αυτού οδοιπορικού στις γνωστές και άγνωστες πλευρές της Πολωνίας. Στις όχθες του ποταμού Νόγκατ, το μεσαιωνικό κάστρο του Μάλμποργκ. θεωρείται το μεγαλύτερο σε εμβαδόν κάστρο της Ευρώπης και κορυφαίο δείγμα αμυντικής μεσαιωνικής αρχιτεκτονικής. Οι Τεύτονες Ιππότες που το κατασκεύασαν στην Πρωσία το ονόμασαν Μάριενμπουργκ (που σημαίνει «το κάστρο της Παναγίας»). Το κάστρο που ολοκληρώθηκε κάπου στο 1406, αναγκάστηκε να επεκταθεί πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ιστορικής του λειτουργίας, προκειμένου ανταποκριθεί στον ολοένα αυξανόμενο πληθυσμό των Ιπποτών, ενώ δεν άργησε να γίνει το μεγαλύτερο οχυρωμένο γοτθικό κτίριο σε όλη την Ευρώπη. Μετά από αλλεπάλληλες ιστορικές χρήσεις, ακόμα και από το Τρίτο Ράιχ, το Κάστρο πέρασε στο σήμερα ως ένα από τα μεγαλύτερα (κυριολεκτικά) Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ουνέσκο με τον τίτλο «Κάστρο του Τευτονικού Τάγματος στο Μάλμπορκ».
Γεμάτοι εικόνες απύθμενης γοητείας, χορτασμένοι από την απλόχερη ομορφιά και την προσιτή γοητεία της χώρας, αφήνουμε πίσω μας την Πολωνία. Το απόγευμα μεταφερόμαστε στο αεροδρόμιο για την επιστροφή μας στην Ελλάδα.