Σκανδιναβία: Η “χώρα” που γέννησε τους Βίκινγκς και τους θρύλους τους, τον λαό που ακόμα και σήμερα μας γοητεύει, συναρπάζει και εμπνέει όσο κανείς άλλος
εκείνης της εποχής. Ανέκαθεν η Σκανδιναβία γοήτευε τους κατά συρροή ταξιδιώτες με την ιστορία της, την γεωγραφία της, την τοπογραφία της, τα φυσικά της
φαινόμενα, τους θρύλους και τον πολιτισμό της.
Κείμενη στην βόρεια άκρη του πλανήτη, η Σκανδιναβία αποτελείται από τρία βασίλεια, την Δανία, την Νορβηγία και την Σουηδία -δηλαδή τις τρεις χώρες της Σκανδιναβικής χερσονήσου που απλώνεται ανάμεσα στη Βόρεια, την Αρκτική και την Βαλτική Θάλασσα- ενώ ως “Nordic Countries” περιλαμβάνει ακόμη την Ισλανδία, την Φινλανδία και -σε κάποιες αναφορές- τα νησιά Φερόε που είναι μεν αυτόνομη χώρα αλλά ανήκουν στο Βασίλειο της Δανίας.
Οι Σκανδιναβοί κατάγονται από γερμανικές φυλές που αποίκισαν την Νότια Σκανδιναβία την Εποχή του Χαλκού και αργότερα, ενώ οι Βίκινγκς και η εποχή τους αναφέρονται στην περίοδο 793 – 1066 μ.Χ.
Όπως και τα περισσότερα γεγονότα της παγκόσμιας ιστορίας όλα ξεκινάνε από την γεωγραφία. Η βόρεια θέση της Σκανδιναβίας, οι ακραίες καιρικές συνθήκες, οι ατέλειωτες νύχτες του χειμώνα και οι πάντα φωτεινές μέρες του καλοκαιριού, το κρύο, η άγρια και φαγωμένη από τον πάγο γη, η τροφή που έπρεπε να κυνηγήσεις κάτω από άσχημες και επικίνδυνες συνθήκες για να εξασφαλίσεις, τα σκοτεινά, πανύψηλα ομιχλώδη δάση και οι αγριεμένες θάλασσες που περικύκλωναν τα πάντα, ήταν μερικά από τα αίτια που οδήγησαν τον λαό των Βίκινγκς να εξελιχθεί στον θρύλο που ακόμα και σήμερα γοητεύει και συναρπάζει τους πάντες.
“Οι Βίκινγκς εμφανίσθηκαν δυναμικά στην ευρωπαϊκή σκηνή κατά τον ύστερο 8ο αιώνα, με επιδρομές και λεηλασίες στη δυτική Ευρώπη. Επί τρεις περίπου αιώνες οι Βίκινγκς, πολεμιστές και έμποροι ταυτόχρονα, διέσχισαν τον Ατλαντικό Ωκεανό και εποίκισαν τις Φερόες, την Ισλανδία, τη Γροιλανδία, ακόμη και τις ακτές της Αμερικής. Στην Ανατολή ίδρυσαν τα πρώτα ρωσικά κράτη, πολέμησαν ως Βάραγγοι στην υπηρεσία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, διεξήγαγαν εμπόριο έως τη Βαγδάτη και τη Σαμαρκάνδη. Οι επιδρομές τους στην Ευρώπη, οι σχέσεις με το Βυζάντιο, η θρησκεία και η μυθολογία, η λογοτεχνία και η τέχνη, ο πόλεμος και ο οπλισμός, η ιστορική εικόνα των Βίκινγκς, αποτελούν θέματα προς μελέτη…
Οι Βίκινγκς ήταν εθνοτική ομάδα, τμήμα των Βορείων Λαών της Ευρώπης. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα εμφανίσθηκαν ως εξερευνητές, πειρατές, έμποροι, μισθοφόροι (ή και τα τέσσερα μαζί) σε μεγάλο κομμάτι της Ευρώπης. Κοιτίδα τους ήταν η Σκανδιναβία και τέσσερα σημερινά έθνη έλκουν την καταγωγή τους από αυτούς: Νορβηγοί, Σουηδοί, Δανοί, Ισλανδοί. Η παρουσία τους υπήρξε καταλυτική για την ιστορία έξι ακόμη σημερινών κρατών: Μ. Βρετανία, Γαλλία, Φινλανδία, Ρωσία, Λευκορωσία, Ουκρανία. Οι Βίκινγκς δεν αποτέλεσαν ενιαίο έθνος, με τη μορφή που αυτά άρχισαν να διαμορφώνονται στη Νότια Ευρώπη κατά την ίδια περίοδο, αλλά διέθεταν μεταξύ τους πολλά κοινά χαρακτηριστικά:
- Γλώσσα, την αρχαία Σκανδιναβική – μία ινδοευρωπαϊκή γλώσσα που κατατάσσεται στις γερμανικές ή αρχαίες βόρειες γλώσσες.
- Μυθολογία και παραδόσεις, με κυρίαρχες τις επικές Σάγκες, οι οποίες εξακολουθούν να γοητεύουν μέχρι και σήμερα. Η μυθολογία τους πάντως έχει συκοφαντηθεί λόγω της χρήσης της από τους Ναζί.
- Τάση για εξερευνήσεις και εποικισμό μακρινών εδαφών, οφειλόμενη κυρίως στην ανάγκη για εξεύρεση περιοχών πιο εύφορων από την παγωμένη και άγονη Σκανδιναβία.
- Συναίσθηση της κοινής καταγωγής τους”.
Μαθημένοι στα λίγα και ικανοί να επιβιώσουν στις πιο σκληρές συνθήκες και με ελάχιστο φαγητό, παγανιστές που δεν φοβόντουσαν τον θάνατο, αντίθετα τον καλωσόριζαν περήφανα με την κάθε ευκαιρία, ελεύθερα μυαλά που αγαπούσαν τον έρωτα, το ποτό και το φαγητό, αναζήτησαν τους δρόμους που θα τους εξασφάλιζαν περισσότερη, λιγότερο παγωμένη, πιο εύφορη γη για να καλλιεργήσουν και να εξασφαλίσουν την τροφή τους κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου. Οπλισμένοι με το θάρρος, τους μύθους τους και τα σιδερένια σπαθιά τους και καθώς η θάλασσα ήταν το δεύτερό τους σπίτι και η ξυλεία από τα δάση τους άφθονη, έφτιαξαν δυνατά καράβια, τριήρεις με πανιά και ξεκίνησαν τα ταξίδια κυρίως προς δυσμάς αλλά και ανατολικά στις σημερινές Βαλτικές Χώρες και την Ρωσία.
“Ένα από τα βασικά προβλήματα που αντιμετώπιζαν οι Σκανδιναβοί ναυτικοί και ειδικά οι Βίκινγκς, που είχαν στηρίξει την κυριαρχία τους στις θαλάσσιες μετακινήσεις, ήταν η αδυναμία τους να χρησιμοποιήσουν τα άστρα για να προσανατολιστούν. Σε ολόκληρο τον αρχαίο κόσμο, οι ναυτικοί προσανατολίζονταν με αυτόν τον τρόπο, αλλά κάτι τέτοιο δεν ήταν εφικτό στη Σκανδιναβία, όπου κατά τη διάρκεια του αρκτικού καλοκαιριού τα άστρα δεν φαίνονταν στον ουρανό ενώ ακόμη και ο Ήλιος ήταν κρυμμένος πίσω από πυκνά σύννεφα.
Για δεκαετίες οι ιστορικοί αναζητούσαν απάντηση στο ερώτημα πώς εξελίχθηκαν οι Βίκινγκς σε δεινούς θαλασσοπόρους (πριν την ανακάλυψή της από τους Ευρωπαίους).
Την απάντηση έδινε ένας αρχαίος σκανδιναβικός μύθος που ανέφερε ότι ο θρυλικός Σκανδιναβός ναυτικός Σίγκουρντ, χρησιμοποιούσε στα ταξίδια του έναν κρύσταλλο (μαγικό), την ηλιόπετρα, η οποία έδειχνε τη θέση του Ήλιου όταν ο ουρανός ήταν σκεπασμένος με σύννεφα. Έτσι λέγεται πως οι Βίκινγκς μπορούσαν να προσανατολιστούν.
Μία νέα έρευνα έρχεται να επιβεβαιώσει τον μύθο, αποδεικνύοντας πως η “ηλιόπετρα” είναι υπαρκτή. Τον Φεβρουάριο του 2010, δύο επιστήµονες από τα Πανεπιστήµια Eotvos της Βουδαπέστης και Lund της Σουηδίας, ανακοίνωσαν πως η “μαγική” ηλιόπετρα υπάρχει και είναι ένα είδος διάφανου ασβεστίτη που μπορούσε να μαγνητίζει το ηλιακό φως, ακόµη και μέσα στην οµίχλη, µε αποτέλεσµα να “προδίδει” τη θέση του ήλιου στους ταξιδευτές ώστε να µην παρεκκλίνουν από την πορεία τους. Τώρα, μία ακόμη διεθνής έρευνα, έρχεται να επιβεβαιώσει την ύπαρξη της “ηλιόπετρας”, υποστηρίζοντας πως είναι ο καλσίτης- ένας κρύσταλλος που είναι πολωμένος και μπορεί να φαίνεται σκοτεινός ή φωτεινός ανάλογα με τον προσανατολισμό του σε σχέση με τη θέση του Ήλιου”.
Οι Βίκινγκς σημάδεψαν με τα ταξίδια και τις κατακτήσεις τους την ιστορία της Ευρώπης μυώντας τους Χριστιανούς της εποχής στα σκοτεινά μυστικά της παγανιστικής τους θρησκείας αλλά και μεταγγίζοντας το θάρρος, την δύναμη και την ταξιδιωτική τους ιδιοφυία σε όλους τους λαούς των χωρών από τις οποίες πέρασαν.
Και βέβαια, άφησαν ανεξίτηλη την σφραγίδα τους, με έναν μοναδικά δικό τους τρόπο σε όλη την Σκανδιναβία του τότε και του σήμερα, από τα τραγούδια και τους ψιθύρους
τους που θαρρείς ακούς ακόμα και σήμερα καθώς εξερευνάς ένα πανύψηλο πυκνό δάσος, την ηχώ από τις ιαχές τους που σίγουρα θα ακούσεις καθώς θα διασχίζεις
ένα βαθύ, απόμακρο φιορδ, ως τις καθημερινές διατροφικές τους συνήθειες, την λατρεία για την θάλασσα, τις κατασκευές και τα ταξίδια ακόμα και την επική συνεισφορά τους
στη σύγχρονη κουλτούρα του metal και του goth.
ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΑ ΑΠΟ ΚΟΝΤΑ ΜΕ ΤΟ COSMORAMA TRAVEL