Το νησί που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το Λαύριο, σε απόσταση 2,5 περίπου ναυτικών μιλίων είναι η Μακρόνησος. Σήμερα η Μακρόνησος, αν και διοικητικά υπάγεται στο νομό Κυκλάδων, γεωλογικά και ιστορικά συνδέεται με το Λαύριο, στα νεότερα δε χρόνια με ολόκληρη την Ελλάδα.
Στην αρχαιότητα ονομαζόταν “Μάκρις” λόγω του στενόμακρου σχήματός του και αποτελούσε σταθμό των τολμηρών ναυτικών της εποχής. Τα κλασσικά χρόνια το νησί κατοικούνταν, όπως δείχνει η ύπαρξη μικρών αγγείων και λειψάνων, ενώ στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ήταν χώρος βόσκησης κοπαδιών. Στις αρχές του αιώνα χρησιμοποιήθηκε ως τόπος εξορίας αιχμαλώτων πολέμου (1912/13) και αργότερα ως τόπος αποθεραπείας ορισμένων από τους Έλληνες πρόσφυγες της Μικρασιατικής καταστροφής (1922) που είχαν προσβληθεί από τύφο. Τα χρόνια του εμφυλίου πολέμου (1946 – 1949) σημάδεψαν την ιστορία του νησιού. Από τον Απρίλιο του 1947 η Μακρόνησος χρησιμοποιήθηκε ως στρατόπεδο συγκέντρωσης “εθνικής αναμόρφωσης” για χιλιάδες κομμουνιστές, πολιτικούς κρατούμενους και λιποτάκτες στρατιώτες. Από το 1989, τα ερείπια αυτά, γεμάτα από αιματηρή μνήμη, συγκαταλέγονται στον κατάλογο ιστορικών τόπων.
Η πόλη του Λαυρίου έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στη βιομηχανική παραγωγή της νεότερης Ελλάδας χάρη στον ορυκτό της πλούτο. Στην αρχαιότητα υπήρξε καθοριστική η συμβολή των Λαυρεωτικών μεταλλείων στην ακμή της αθηναϊκής πολιτείας. Στη νεότερη ελληνική ιστορία το ζήτημα της εκμετάλλευσης των μεταλλείων του Λαυρίου προκάλεσε μεγάλη κρίση στις διεθνείς σχέσεις της Ελλάδας και την ελληνική οικονομία, γνωστή ως Λαυρεωτικά. Σήμερα το Λαύριο είναι σημαντικό λιμάνι με σύγχρονη μαρίνα.
Πολιτιστικά & Λαογραφικά Ταξίδια στην Ελλάδα
Το Cosmorama ετοίμασε και σας παρουσιάζει μια σειρά από Ταξιδιωτικά Προγράμματα στην Ελλάδα που φιλοδοξούν να δημιουργήσουν μια βιωματική σχέση με τόπους και μνημεία που καθόρισαν την ιστορία του τόπου και των ανθρώπων της.
Μια νέα ματιά σε μέρη που όλου γνωρίζουμε, όλοι έχουμε επισκεφθεί, όλοι αγαπάμε και εννοούμε να επιστρέφουμε σε μια αναζήτηση επαναπροσδιορισμού.
Ελάτε μαζί μας λοιπόν να γνωρίσουμε τη χώρα μας στην καθημερινότητά της, για να χαρούμε τις διαδρομές της, για να απολαύσουμε την πλαστικότητα των γραμμών του «Ερμή του Πραξιτέλη», για να ακούσουμε τους ψίθυρους του αέρα στο αρχαίο θέατρο της Δωδώνης, να αφήσουμε τη σιωπή μας να μας ταξιδέψει στον «Παράδεισο», έργο του μεγάλου καλλιτέχνη Θεοφάνη Στρελιτζά του Κρητικού, αντλώντας από τα χρώματα της νωπογραφίας του όλη τη χάρη και το μεγαλείο της τέχνης του.
Οι έμπειροι και μορφωμένοι συνοδοί μας θα χαράξουν τις ιστορικές διαδρομές της περιπλάνησής μας και θα χτίσουν με λόγια και εικόνες μία σχέση διαλεκτική φέρνοντας κοντά την Αρχαία Ελλάδα με το Βυζάντιο και τη σύγχρονη πραγματικότητα.
«Η Ιστορία είναι η μητέρα των Επιστημών» είπε κάποτε ο Ηρόδοτος, κι αυτός ο τόπος ευτύχησε να έχει πλούσια! Την κουβαλάμε μέσα μας, ορίζει το οπτικό μας πεδίο και καθορίζει την ύπαρξή μας. Ας ανατρέξουμε λοιπόν σε αυτά τα απτά δείγματα που σαν φάροι οριοθετούν την ανθρωπογεωγραφία της χώρας μας κι ας αντλήσουμε όση περισσότερη ομορφιά και μνήμη μπορούμε. Σίγουρα η απόλαυση θα είναι μοναδική!