Ανάπαυλα στο Hoi An

«Ο αέρας ορμάει μέσα από τα ανοιχτά παράθυρα του λεωφορείου φέρνοντας μαζί μυρωδιές από φρέσκο-αλεσμένο ρύζι ανακατεμένες με την αρμύρα τής όχι τόσο μακρινής Νότιας Κινέζικης θάλασσας. Γήινη μεθυστική ευωδία του μόχθου του λαού του Βιετνάμ….»

Το Hoi An, κάποτε το λίκνο του εμπορίου της Ανατολής με την πλούσια παράδοση και ένδοξη ιστορία παραμένει ανεπηρέαστο από τους ρυθμούς της σύγχρονης ζωής και διατηρεί ανεξίτηλη την πνευματική του κληρονομιά και παράδοση. Γνωστό και ως Faifo στους πρώτους Δυτικούς εμπόρους ήταν ένα από τα σημαντικότερα διεθνή λιμάνια της νοτιοανατολικής Ασίας από τον 17ο μέχρι τον 19ο αιώνα. Στην ακμή του, όπως σήμερα θεωρείται το Μακάο, αποτέλεσε ένα σημαντικό λιμάνι για Ολλανδικά, Πορτογαλικά και Κινέζικα εμπορικά και πολεμικά πλοία με μεγάλη εξαγωγική δραστηριότητα από ζάχαρη, σανδαλόξυλο, μετάξι, μπαχαρικά και κεραμικά.
Ίσως το Hoi An πιο πολύ από κάθε άλλο μέρος στο Βιετνάμ να διατηρεί την αίσθηση της ιστορίας που σε περιβάλει και σε κυκλώνει όταν κανείς εξερευνά τα γραφικά σοκάκια της παλιάς πόλης και τις πολύχρωμες αγορές του. Τα κτίρια και η σχεδίαση των δρόμων του απεικονίζουν τις επιρροές, τόσο γηγενείς αλλά και ξένες, που συνδυάστηκαν με αρμονία για να δημιουργήσουν αυτό το μοναδικό μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς με πάνω από 800 κτίσματα ιστορικής σημασίας.

Η παλιά πόλη είναι κλειστή στα αυτοκίνητα και είναι ιδανική για να την γυρίσει κανείς με ποδήλατο που άλλωστε είναι και ο πιο σημαντικός τρόπος μετακίνησης των ντόπιων κατοίκων. Μπορεί να νοικιάσει κανείς ποδήλατο στην εξευτελιστική τιμή του ενός δολαρίου την ημέρα.

Η βόλτα μας ξεκινάει δίπλα από τον σταθμό των λεωφορείων όπου υπάρχει μια μικρή κινέζικη παγόδα. Περνώντας από εκεί συνάντησα μόνο έναν γέρο ιερέα που μένει μόνος του και καλλιεργεί λίγα ζαχαροκάλαμα και καλαμπόκι για να ζήσει. Αφού αγόρασα λίγο καλαμπόκι καβάλησα την σέλα και συνέχισα κατά μήκος του δρόμου Tran Phu. Αυτός είναι ο κεντρικός δρόμος της παλιάς πόλης, ένας στενός δρόμος στον οποίο κυριαρχούν τα πανέμορφα κτίρια και τα μαγαζιά με τα ζωγραφισμένα στο χέρι μεταξωτά φαναράκια να κρέμονται από σκουρόχρωμα ξύλινα δοκάρια.

Πάνω στον δρόμο, το παλιό σπίτι Phung Hung ξεχωρίζει. Ένα παραδοσιακό διώροφο ξύλινο σπίτι, το οποίο κατοικείται για πάνω από 150 χρόνια από οκτώ γενιές και διατηρεί την παραδοσιακή του ατμόσφαιρα. Η οικογένεια που μένει τώρα είναι πρόθυμη να μας ξεναγήσει και να μας εξηγήσει τον παλιό τρόπο ζωής και πώς αυτός έχει μείνει σχετικά ανεπηρέαστος γι’ αυτούς μέχρι και σήμερα.
Λίγο πιο κάτω συναντάμε την γιαπωνέζικη σκεπαστή γέφυρα. Αυτή η μικρή ξύλινη αλλά εντυπωσιακή γέφυρα χτίστηκε στο τέλος του 16ου αιώνα από την γιαπωνέζικη κοινότητα του Hoi An για να συνδέσει την γιαπωνέζικη πλευρά της πόλης με την κινέζικη κοινότητα που βρισκόταν στην απέναντι όχθη του μικρού ποταμού. Ο σχεδιασμός της παραμένει καθαρά γιαπωνέζικος και έρχεται σε έντονη αντίθεση με την βιετναμέζικη και κινέζικη διακόσμηση και αρχιτεκτονική. Στην βόρεια πλευρά της γέφυρας βρίσκεται ένας μικρός ναός που ο μύθος λέει ότι φτιάχτηκε για να κατευνάσει ένα τέρας που κάποτε κατοικούσε εκεί και το οποίο όταν κουνιόταν δημιουργούνταν σεισμοί και πλημμύρες. Οι δύο είσοδοι της γέφυρας φυλάσσονται από την μια πλευρά από τα ξύλινα αγάλματα δύο πίθηκων και από την άλλη δύο σκύλων. Η ιστορία για την ύπαρξή τους αναφέρει ότι αποτελεί απόδειξη για την διάρκεια κατασκευή της, όπου ξεκίνησε το έτος του σκύλου και τελείωσε το έτος του πιθήκου.
Με κατεύθυνση προς το ποτάμι αφήνουμε τον κεντρικό δρόμο και περνάμε μπροστά από το παλιό σπίτι Tan Ky το οποίο χτίστηκε πριν από 200 χρόνια και είναι ίσως το πιο καλοδιατηρημένο παλιό σπίτι στο Hoi An. Η πρόσοψή του βρίσκεται πάνω στον κεντρικό δρόμο και η πίσω κοιτάει την όχθη του ποταμού. Τo σπίτι αυτό αποτελεί την τέλεια επιρροή γιαπωνέζικης και κινέζικης κουλτούρας πάνω στην τοπική αρχιτεκτονική.

Συνεχίζοντας πάνω στον μικρό πέτρινο δρόμο κατά μήκος του ποταμού φτάνουμε στην κεντρική αγορά. Οι τριγύρω δρόμοι που την περιβάλουν με τους πάγκους και τον κόσμο, την καθιστούν από τις πιο ζωντανές περιοχές της πόλης. Οτιδήποτε τρώγεται υπάρχει εδώ. Καλάθια γεμάτα από φρούτα και λαχανικά, μπαχαρικά, γλυκίσματα, καπνό, κρέατα και θαλασσινά. Πρόχειρα στημένα μαγειρεία που με ξύλινους πάγκους προσφέρουν στον κόσμο τοπικά φρέσκο-μαγειρεμένα εδέσματα και φαγητά και γεμίζουν τον χώρο με μυρωδιές όχι τόσο συνηθισμένες στις δικές μας αισθήσεις. Ανάμεσα σ’ αυτόν τον πολύχρωμο λαβύρινθο, βρισκόμαστε κυριολεκτικά περικυκλωμένοι από αγαθά και γυναίκες. Νέες μικροκαμωμένες, μεσόκοπες με έντονα ζυγωματικά και άλλες απροσδιορίστου ηλικίας με πρόσωπα σκαμμένα και άγρια με υπολείμματα καπνού πίσω από τα ζαρωμένα χείλη τους.
Φτάνοντας στην άκρη της κεντρικής αγοράς, στις πρόχειρες αποβάθρες, αντικρίζουμε μικρές ξύλινες μακρόστενες ψαρόβαρκες να κινούνται αργά κατά μήκος του ποταμού για την ψαριά της ημέρας. Μικρόσωμες γυναίκες στέκονται στην μία άκρη με τα πόδια ανοιχτά για να διατηρούν την ισορροπία τους, κρατώντας στα χέρια τους μακριά ξύλα από μπαμπού, βυθίζοντάς τα στον πυθμένα και σπρώχνοντας. Τα πρόσωπά τους σκοτεινά, κρυμμένα κάτω από τα κωνικά ψάθινα καπέλα τους. Οι πιο μεγάλες ψαρόβαρκες βγαίνουν προς την θάλασσα γλιστρώντας πάνω στο ρεύμα του ποταμού με τον τραχύ θόρυβο από τις μηχανές τους να διαπερνά την γαλήνη της ατμόσφαιρας. Είναι περίεργο το πόσοι λίγοι άνδρες υπάρχουν τριγύρω. «Δεν είναι εδώ μέρος για άνδρες», μας λένε. Οι πιο πολλοί πηγαίνουν στα μαγαζιά στον κεντρικό δρόμο Tran Phu, αλλά σίγουρα η ζωή στην παλιά πόλη, στην αγορά και στις τριγύρω αποβάθρες κυριαρχείται από γυναίκες.

Ο ήλιος σιγά-σιγά αρχίζει να δύει αλλά το θαμπό μπλε χρώμα του ουρανού παραμένει. Μια βάρκα γλιστράει αργά προς την αποβάθρα φορτωμένη με καλάθια και ποδήλατα. Η πλώρη της γεμάτη από επιβάτες καθισμένους οκλαδόν να συνωστίζονται για το καθημερινό τους δρομολόγιο. Πιο κάτω, πάνω από τα ρηχά νερά του ποταμού, δίχτυα στερεωμένα πάνω σε ξύλα από μπαμπού στέκουν σαν αιώρες κάτω από τον ουρανό. Το σούρουπο αυτά τα δίχτυα χαμηλώνουν, αλλά τώρα με τον ήλιο ψηλά ακόμα, λαμπιρίζουν παίρνοντας ένα χρυσοκαφετί χρώμα.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το Hoi an αποτελεί ένα ζωντανό μουσείο της ιστορίας του Βιετνάμ. Αυτή η μικρή παραποτάμια πόλη ξεχειλίζει από κουλτούρα και γοητεία και δίκαια χαρακτηρίστηκε από την UNESCO σαν μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς.